- 47 proc. Polaków obawia się tego, co przyniesie przyszłość.
- 41 proc. Polaków przewiduje, że ich styl życia stanie się skromniejszy. Tyle samo uważa, że zmniejszy się ich poczucie bezpieczeństwa finansowego.
- 57 proc. Polaków deklaruje, że obecna sytuacja negatywnie wpłynęła na ich oszczędności
- 67 proc. Polaków spodziewa się wzrostu wydatków swoich gospodarstw domowych w najbliższych miesiącach.
- Największy wzrost wydatków nastąpił w kategorii artykułów spożywczych, zdrowotnych, pielęgnacyjnych oraz odzieży i obuwia.
- Częstotliwość zakupów spadła wszystkich kategoriach. W stosunku do roku 2020 wzrosło znaczenie promocji.
- Polacy deklarują, że ekologiczność produktów jest dla nich dużo mniej istotna niż wcześniej.
Wpływ sytuacji gospodarczej na wydatki konsumentów
Wzrost cen i inflacja mają bardzo duży wpływ na to co kupujemy. Wzrosły wydatki na produkty tzw. pierwszej potrzeby, czyli na art. spożywcze – o 78 proc. oraz na artykuły zdrowotne i pielęgnacyjne – 59 proc. Natomiast oszczędzamy na przyjemnościach – wyjściach do restauracji, rozrywce, sporcie. 67proc. Polaków spodziewa się wzrostu wydatków w najbliższych miesiącach.
– Polacy wprost już komunikują, że ich styl życia stanie się skromniejszy – komentuje Izabela Wisłocka wicedyrektor i ekspert ds. transformacji cyfrowej w PwC Polska.
Topnieją oszczędności konsumentów i coraz mniej osób może sobie pozwolić na oszczędzanie. Aż 57 proc. Polaków deklaruje, że obecna sytuacja gospodarcza źle wpłynęła na ich oszczędności (w okresie pandemii było to 42 proc.). 1/3 kobiet i 1/4 mężczyzn nie może sobie pozwolić na oszczędzanie. Nie widać w tym względzie statystycznych różnic dla rodzin z dziećmi i bez. Najmniej spadek oszczędności czują mieszkańcy największych miast.
Czego obawiają się Polacy?
Niemal połowa Polaków (47 proc.) obawia się tego, co przyniesie najbliższa przyszłość. Szczególnie osoby starsze: grupa 55-64 (53 proc. wskazań) i seniorzy 65+ (62 proc. wskazań). O swoje bezpieczeństwo finansowe obawia się aż 41 proc. badanych, bardziej zaniepokojone są kobiety (46 proc.) niż mężczyźni (36 proc.). Polacy są świadomi, że kryzys gospodarczy wpłynie na ich budżety domowe i przewidują, że ich styl życia stanie się skromniejszy w najbliższej przyszłości.
Znaczenie ceny i promocji jeszcze większe
To przekłada się na jeszcze większą wrażliwość na ceny produktów oraz na promocje. Dla aż 61 proc. badanych cena jest ważniejsza w procesie zakupowym niż w minionych latach. W czasie pandemii było to 43 proc. wskazań.
Aż 73 proc. Polaków wybierając konkretne produkty przede wszystkim zwraca uwagę na cenę. Kobiety zwracają uwagę w większym stopniu (67 proc.) niż mężczyźni (55 proc.). Przy wyborze konkretnych produktów kluczowym czynnikiem dla Polaków przestałą być jakość produktów – badani wskazują ją w 62 proc. przypadków (wcześniej było to 80 proc.). Wzrosło za to znaczenie promocji – 38 proc. wskazań w 2022 vs 31 proc. w 2020. Niepokojącym trendem jest bardzo duży spadek znaczenia ekologiczności produktu oraz sposobu jego produkcji.
– Obserwujemy więc wyraźne pogłębienie trendu wzrostu wrażliwości cenowej, co przełoży się na ograniczenie lub odroczenie zakupów w wielu kategoriach. Wyniki zwiastują szereg wyzwań zarówno dla producentów jak i dystrybutorów, którzy szczególnie wnikliwie powinni zweryfikować politykę promocyjną tak, aby budować korzystne postrzeganie przy jednoczesnej obronie marży. Niezwykle istotne będzie również zrozumienie niezbędnych zmian w portfolio produktowym, tak aby skuteczniej adresować zmieniające się potrzeby konsumentów. Dodatkowo, dla wielu formatów, kluczowe znaczenie będzie miała lojalizacja i aktywacja klientów coraz częściej odkładających decyzje zakupowe na później – podpowiada Maciej Kroenke, partner i lider zespołu Revenue Management w Europie Środkowo-Wschodniej w Strategy& Polska.
Widoczne jest istotne zmniejszenie częstotliwości dokonywania zakupów we wszystkich kategoriach zakupowych. Jak podkreślają autorzy raportu, nawet w porównaniu do niepewnego czasu pandemicznego obecne zachowania konsumentów wskazują na ograniczenie konsumpcji.
Dla Polaków, niezależnie od kanału, w którym robią zakupy, istotne są te same czynniki. Jednak w kanałach tradycyjnych dużo większą rolę odgrywają promocje, natomiast w kanałach cyfrowych bardziej istotna jest znajomość marki – co wiąże się z kwestiami zaufania i bezpieczeństwa.
Na badanie „Strategy&: skromniej i mniej, czyli życie polskiego konsumenta” złożyły się wyniki polskiego badania opinii publicznej przeprowadzonego na panelu Ariadna na zlecenie PwC Polska. Badanie miało formę ankiety online (CAWI) i przeprowadzone zostało na reprezentatywnej grupie 1203 Polaków w terminie od 24 kwietnia do 2 maja 2022 r. A także wyniki polskiego badania opinii publicznej przeprowadzonego przez firmę badawczą Ipsos Polska na zlecenie PwC Polska. Badanie miało formę ankiety online (CAWI) i przeprowadzone zostało na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków w terminie od 19 do 24 sierpnia 2020 r.
Celem badania Strategy& Polska „Skromniej i mniej, czyli życie polskiego konsumenta” było określenie zachowań konsumentów i ich nastrojów w obliczu zjawisk gospodarczych i geopolitycznych, które dotykają Polskę.