Starzenie się skóry twarzy – przyczyny
Czynniki wpływające na starzenie się skóry można podzielić na zewnątrzpochodne i wewnątrzpochodne. Czynniki te oddziałują między sobą, a objawy starzenia skóry są ich wypadkową. Wśród najpopularniejszych teorii starzenia można wyróżnić starzenie chronologiczne i fotostarzenie. Starzenie chronologiczne, znane również jako starzenie wewnętrzpochodne, jest naturalnym procesem wynikającym z upływu czasu. Jednym z kluczowych aspektów tego procesu jest ograniczona pula podziałów komórkowych. Komórki naszej skóry, podobnie jak wszystkie komórki w naszym ciele, mają zdolność do określonej liczby podziałów – jest to tzw. granica Hayflicka. Z każdym podziałem komórkowym skracają się telomery, czyli ochronne zakończenia chromosomów, co prowadzi do stopniowej utraty zdolności komórek do regeneracji i odnowy. Dodatkowo z biegiem lat dochodzi do spowolnienia produkcji kolagenu i elastyny, czyli kluczowych białek odpowiadających za sprężystość i elastyczność skóry. W efekcie staje się ona cieńsza i mniej jędrna, co prowadzi do pojawienia się zmarszczek i linii mimicznych.
Z kolei fotostarzenie, zwane także starzeniem zewnątrzpochodnym, jest wynikiem długotrwałego narażenia skóry na działanie promieniowania ultrafioletowego (UV) pochodzącego ze słońca lub sztucznych źródeł, takich jak solaria. Promieniowanie UV prowadzi do uszkodzeń DNA w komórkach skóry, co przyspiesza procesy starzenia i prowadzi do powstawania przebarwień, głębokich zmarszczek oraz utraty jędrności. Fotostarzenie jest często bardziej widoczne niż starzenie chronologiczne, ponieważ uszkodzenia spowodowane słońcem kumulują się przez całe życie. Odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna, w postaci kremów z filtrem SPF, jest więc kluczowa w zapobieganiu przedwczesnemu starzeniu skóry.
Etapy starzenia się skóry twarzy
Starzenie się skóry to złożony proces, który rozpoczyna się już około 25. roku życia, gdy dochodzi do spowolnienia produkcji kolagenu i elastyny, czyli składników kluczowych dla utrzymania jej jędrności i elastyczności. Później około 30. roku życia dochodzi do zmniejszenia naturalnej produkcji kwasu hialuronowego. Spadek jego ilości prowadzi do utraty nawilżenia skóry, co powoduje, że staje się ona sucha, mniej jędrna i bardziej podatna na powstawanie zmarszczek.
Wraz z wiekiem zmienia się także ilość i aktywność melanocytów, czyli komórek produkujących barwnik skóry, w wyniku czego pojawiają się przebarwienia, a koloryt cery staje się nierównomierny. Postępuje też zmniejszenie ilości komórek w warstwie podstawnej naskórka, a wzrost ilość komórek warstwy rogowej, co daje obraz pogrubionej i nierównej powierzchni skóry.
Jak rozpoznać, że rozpoczął się proces starzenia się skóry?
Już między 20-30 rokiem życia, gdy skóra jest zazwyczaj jeszcze jędrna, elastyczna i dobrze nawilżona, mogą pojawiać się pierwsze objawy starzenia skóry:
- delikatne zmarszczki mimiczne, zwłaszcza wokół oczu i ust, spowodowane ekspresją twarzy;
- utrata blasku skóry, wynikająca ze spowolnienia odnowy komórkowej;
- zwiększona suchość skóry, szczególnie jeśli nie jest odpowiednio nawilżana.
Czy można zatrzymać starzenie się skóry?
O ile starzenia wynikającego z wewnętrznych procesów, nie można zatrzymać to jak najbardziej można spowolnić skutki fotostarzenia i zminimalizować negatywny wpływ codziennych nawyków na skórę. Dlatego oprócz stosowania prawidłowej pielęgnacji należy pamiętać o diecie bogatej w antyoksydanty, witaminy (zwłaszcza witamina C i E) oraz kwasy omega-3, odpowiednim nawodnieniu, co najmniej 8h snu oraz unikaniu palenia tytoniu, picia alkoholu i długotrwałego stresu.
Stosuj właściwe kosmetyki do skóry dojrzałej
Wybierając kosmetyki do pielęgnacji skóry dojrzałej najlepiej skupić się na 3 kierunkach działania:
- fotoochronie - regularne stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym o wysokim współczynniku SPF jest jednym z najważniejszych kroków w zapobieganiu przedwczesnemu starzeniu się skóry,
- antyoksydacji - ochrona antyoksydacyjna minimalizuje negatywny wpływ wolnych rodników i przedwczesne starzenie skóry,
- nawilżaniu - prawidłowo nawilżona skóra jest bardziej odporna na działanie czynników zewnętrznych.
Najczęściej występujące składniki aktywne w kosmetykach przeciwstarzeniowych to: ceramidy, kannabidiol (CBD), kwas traneksamowy, kwas ferulowy, peptydy, retinoidy, resweratrol, witamina C i witamina E.
Postaw na zabiegi medycyny estetycznej na zmarszczki mimiczne
Najpopularniejsze zabiegi, które poprawią wygląd i kondycję skóry z widocznymi oznakami starzenia to:
- peelingi chemiczne np. ferulowy, glikolowy czy TCA,
- mezoterapia igłowa,
- mezoterapia mikroigłowa,
-
zabiegi z wykorzystaniem aparatury: lasery: CO₂, HIFU, radiofrekwencja (RF).
Jak zapobiegać starzeniu się skóry?
Aby zachować młodość i jędrność skóry na dłużej należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach:
- Regularne stosowanie kremów nawilżających, np. z ceramidami i kwasem hialuronowym, pomaga utrzymać skórę elastyczną i gładką.
- Ochrona przed promieniowaniem UVA i UVB jest konieczna przez cały rok. Stosowanie kremów z filtrem SPF 30 lub wyższym każdego dnia, nawet gdy jest pochmurno, znacząco zmniejsza ryzyko uszkodzeń skóry i pojawienia się przedwczesnych oznak jej starzenia.
-
Serum antyoksydacyjne jest kluczowe w pielęgnacji przeciwstarzeniowej, ponieważ neutralizuje wolne rodniki, które przyspieszają procesy starzenia się skóry.
- Odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe dla utrzymania nawilżenia skóry.
- Prawidłowo zbilansowana dieta bogata w antyoksydanty wspomaga ochronę przed wolnymi rodnikami, które przyspieszają starzenie się skóry.
- Regularna aktywność fizyczna pomaga redukować stres, który ma negatywny wpływ na kondycję skóry.
- Dostateczna ilość snu (7-9 godzin na dobę) jest kluczowa do utrzymania skóry w dobrej kondycji. To właśnie podczas snu ciało najlepiej regeneruje się.
- Szkodliwe nawyki takie jak, palenie papierosów i nadmierne spożywanie alkoholu mają bardzo negatywny wpływ na skórę, przyspieszając procesy starzenia, dlatego należy ich unikać, a najlepiej całkowicie wyeliminować.
Bibliografia:
A.Zejfer, Kompleksowa terapia problemów skórnych. Podejście interdyscyplinarne, Warszawa 2022, s. 220-227.
A.Kołodziejczak, Kosmetologia I, Warszawa 2019, s. 169-206