Rok 2020 przyniósł kolejny, znaczny spadek liczby aptek. Było ich o rekordowe 828 mniej niż w 2019 roku i 1,8 tys. mniej niż trzy lata temu. Wśród tych aptek, które utrzymały pozwolenie, 326 pozostawało nieaktywnych, co jest liczbą mniejszą w roku 2019 (wtedy było to 368 podmiotów) – wynika z obliczeń Grant Thornton na podstawie danych z Krajowego Rejestru Zezwoleń na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych i Punktów Aptecznych.
W swoim raporcie firma konsultingowej przypomina, że nowelizacja przepisów Prawa Farmaceutycznego z 2017 r. wprowadziła nowe, trudniejsze do spełnienia wymogi związane z otwieraniem nowych aptek i przejmowaniem już istniejących.
Aby otworzyć aptekę należy spełnić szereg warunków, w tym cenzus wykształcenia, a jej lokalizacja nie może znajdować się w obrębie 500 metrów od aptek już funkcjonujących i w miejscach, w których jedna apteka przypada na więcej niż 3 tysiące mieszkańców gminy (z wyjątkiem, w którym nowa apteka powstaje w odległości większej niż kilometr od najbliższej już funkcjonującej).
Dodatkowe warunki muszą być również spełnione w przypadku akwizycji podmiotu (w tym związane z kumulacją własności aptek), która nie może przekraczać 1 proc. aptek na terenie województwa.
Raport wykazał również, że w 2020 roku całkowita sprzedaży w aptekach wynosiła 37,7 mld zł i – mimo pandemii – nie wzrosła istotnie w stosunku do poprzedniego roku. Zwiększyła się dokładnie o 1,4 proc. (530 mln zł).
Najwyższą sprzedaż obserwowano w marcu i październiku, czyli w czasie I i II fali pandemii. Związane było to z „efektem tłumu” i faktem, że społeczeństwo próbowało zabezpieczyć się przed nadchodzącym lockdownem. W pozostałych miesiącach 2020 r. zauważalny był niewielki spadek miesięcznych przychodów na rynku aptecznym w porównaniu do okresu analogicznego roku 2019 r., głównie w wyniku mniejszej o 0,3 mld zł sprzedaży leków refundowanych.
Spadek ten został zrównoważony przez wzrost o 0,6 mld zł sprzedaży odręcznej (OTC). Wzrost ten wynikał z faktu, że pacjenci nabywali większą liczbę leków na odporność, suplementów diety i środków dezynfekujących. W związku z powyższym mix sprzedażowy uległ zmianie. Sprzedaż leków OTC pomiędzy 2019 a 2020 wzrosła z 42,8 proc. do 43,9 proc.