Oud to wyjątkowa żywica aromatyczna, pozyskiwana z drzew z rodzaju Aquilaria (znane w perfumiarstwie pod nazwą agarwood). Od wieków wykorzystywane w medycynie tradycyjnej, perfumerii i ceremoniach religijnych, jest nazywane „drewnem bogów”. Jednak rosnący popyt na ten surowiec przyczynił się do niekontrolowanego pozyskiwania i nielegalnego handlu, co stanowi poważne zagrożenie dla dzikich populacji drzew Aquilaria. W odpowiedzi na te zagrożenia, wszystkie gatunki Aquilaria zostały w 2005 roku wpisane na listę CITES (Konwencja o międzynarodowym handlu zagrożonymi gatunkami dzikiej fauny i flory) Appendix II, co oznacza regulację ich międzynarodowego handlu.
Nowe badanie TRAFFIC, opublikowane w Journal of Nature Studies, ujawniło, że między czerwcem 2021 a lutym 2022 roku na filipińskich grupach Facebooka pojawiło się ponad 1 300 ofert sprzedaży agarwood, nasion oraz sadzonek drzew Aquilaria. Zaledwie 10 spośród 135 sprzedawców wspomniało o posiadaniu lokalnych zezwoleń na działalność gospodarczą i wymaganych pozwoleń na handel dziką przyrodą. W latach 2018–2021 organy ścigania skonfiskowały blisko 330 kg nielegalnie pozyskanego agarwood.
Badanie wskazuje, że dzikie lasy na wyspach Leyte i Mindanao są głównymi źródłami pozyskiwania agarwood. W proceder zaangażowanych było ponad 100 osób, a jedna trzecia incydentów dotyczyła zagranicznych obywateli zatrzymanych z nielegalnie pozyskiwanym drewnem. Najnowsze przejęcie miało miejsce 6 listopada, kiedy celnicy na lotnisku Ninoy Aquino przechwycili dwie paczki zawierające 5,7 kg agarwood, błędnie oznaczone jako „wióry mahoniowe” i przeznaczone do wysyłki do Dubaju.
Jak zapobiec handlowi agarem?
Badanie zwraca uwagę na łatwość, z jaką handlarze wykorzystują platformy internetowe do sprzedaży agarwood. Wiele ofert zawierało fałszywe informacje o rzekomych pozwoleniach na wycinkę i sprzedaż, co wprowadzało kupujących w błąd. Autorzy raportu podkreślają, że agarwood z plantacji nie jest w stanie zaspokoić popytu, ponieważ uważane jest za produkt niższej jakości, co tylko nasila presję na dzikie populacje drzew.
Aby przeciwdziałać nielegalnemu handlowi, autorzy badania rekomendują ścisły nadzór nad przestrzeganiem przepisów, szczególnie na platformach internetowych, oraz edukację kupujących na temat ekologicznych konsekwencji ich wyborów. „Tylko niewielka część drzew Aquilaria produkuje żywicę, a poziom nielegalnych zbiorów jest prawdopodobnie znacznie wyższy, niż wskazują na to dane” – mówi Ariana Melgar, współautorka badania. Jeśli obecne trendy się utrzymają, dzikie drzewa Aquilaria na Filipinach mogą wkrótce zniknąć, zwłaszcza na półwyspie Bicol, w Visayas Wschodnich i na Mindanao.