StoryEditor
Prawo
02.11.2023 10:57

Naczelna Rada Lekarska: zakaz udziału lekarzy w reklamach powinien dotyczyć nie tylko leków i wyrobów medycznych

Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej uważa, że zakaz uczestnictwa lekarzy w reklamach powinien obejmować nie tylko leki i produkty medyczne, ale także kosmetyki i środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego, rozumiany szerzej niż to określa ustawa.

W stanowisku z 11 października 2023 r., Komisja Etyki Lekarskiej NRL wyraziła swoje zdanie na temat obecności lekarzy oraz aktorów grających lekarzy w reklamach i materiałach promocyjnych. Komisja podkreśliła, że w przestrzeni mediów pojawiają się reklamy różnych produktów, takich jak leki, wyroby medyczne, kosmetyki, środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz inne produkty i usługi niezwiązane bezpośrednio z medycyną, w których uczestniczą lekarze lub osoby udające lekarzy. Komisja uznała, że jest to działanie nieetyczne zarówno w przypadku uczestnictwa lekarzy w reklamach takich produktów, jak i w przypadku występowania w nich osób, które nie są lekarzami, ale odgrywają role lekarzy.

Reklama w obszarze medycznym jest traktowana w sposób szczególny z uwagi na jej przedmiot. Dotyczy ona konkretnych usług, zabiegów, leków, suplementów diety czy innych preparatów, których użycie niezgodnie z zaleceniami i przeznaczeniem może być szkodliwe. Codzienność pracy lekarzy i lekarzy dentystów pokazuje, że nachalne reklamy leków i suplementów diety doprowadziły do nadmiernej ich konsumpcji, do czego przyczyniło się ich reklamowanie jako skutecznych środków dla pacjentów. Taka uporczywa reklama prowadzi także do samodzielnego stosowania przez pacjentów wyrobów medycznych i prowadzenia diagnostyki zamiast skorzystania z porady lekarza — fragment stanowiska Komisji Etyki Lekarskiej NRL

Zgodnie z przypomnieniem NRL, Ustawa o wyrobach medycznych, przyjęta 7 kwietnia 2022 r., zabrania wykorzystywania w reklamach nie tylko wizerunku lub postaci lekarza, ale także jakiejkolwiek osoby sugerującej wykonywanie zawodu medycznego lub posiadanie wykształcenia medycznego lub farmaceutycznego. W związku z tym niezgodna z przepisami prawa jest reklama, w której lekarz prezentuje lek lub wyrob medyczny, jak również reklama, w której aktor grający lekarza lub jakakolwiek inna osoba, którą można uznać za osobę pracującą w dziedzinie medycyny na podstawie wyglądu, stroju lub zachowania. Biorący udział w reklamie produktów leczniczych lub wyrobów medycznych lekarz lub osoba sugerująca, że jest lekarzem, ma negatywny wpływ na postrzeganie naszych zawodów w społeczeństwie i jest sprzeczny z obowiązującymi przepisami ustawy.

Komisja Etyki Lekarskiej NRL wyraża stanowisko, że zakaz udziału lekarzy w reklamach powinien być interpretowany w sposób bardziej obszerny niż określony w prawie, a więc nie ograniczać się jedynie do reklam leków i produktów medycznych. Komisja uważa, że ten zakaz powinien obejmować również reklamy kosmetyków, środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz innych produktów lub usług, które niekoniecznie są związane z dziedziną medycyny.

Komisja przypomina, że zgodnie z art. 65 KEL (Kodeks Etyki Lekarskiej), lekarzowi zabrania się nakładania swoich usług na pacjentów lub zdobywania nowych pacjentów w sposób niezgodny z zasadami etyki lekarskiej, deontologii oraz lojalności wobec innych lekarzy. Udział lekarza w reklamie, gdzie używa się jego wizerunku, nazwiska lub specjalizacji, może prowadzić do utraty autorytetu zawodowego, co z kolei wpływa negatywnie na postrzeganie jego wiedzy i doświadczenia w dziedzinie medycyny. Podobne konsekwencje mogą wynikać z nieuczciwej reklamy, którą lekarz prowadzi za pośrednictwem mediów, prasy lub banerów reklamowych. To samo dotyczy wpływowych postaci w mediach społecznościowych, czyli tzw. influencerów, którzy zachęcają do korzystania z konkretnych produktów na podstawie swoich osobistych doświadczeń.

Czytaj także: Naczelna Rada Lekarska zakazała lekarzom prowadzenia szkoleń dla osób spoza zawodów medycznych. Co z kosmetologami?

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
20.02.2025 09:47
Kalifornia rozważa zakaz sprzedaży kosmetyków przeciwstarzeniowych dzieciom — kiedy polskie regulacje?
Shutterstock

W stanie Kalifornia pojawiła się propozycja ustawy, która mogłaby ograniczyć sprzedaż kosmetyków przeciwstarzeniowych dzieciom. Nowe przepisy, jeśli zostaną przyjęte, uniemożliwią osobom niepełnoletnim zakup produktów zawierających kwasy AHA oraz pochodne witaminy A, takie jak retinol. Twórcy ustawy wskazują na potencjalne zagrożenia związane ze stosowaniem tych substancji przez dzieci, które mogą doświadczać podrażnień i innych skutków ubocznych.

Jak podaje WWD, popularność pielęgnacji skóry wśród pokolenia Alfa stała się przedmiotem rosnącej troski ekspertów. Zwracają oni uwagę, że substancje aktywne stosowane w produktach przeciwstarzeniowych nie są przeznaczone dla młodych użytkowników. Mimo to trend „Sephora Kids” zyskuje na popularności, a dzieci coraz częściej sięgają po kosmetyki przeznaczone dla dorosłych. Nowe przepisy mogłyby wejść w życie już w październiku tego roku, choć wcześniejsza wersja ustawy nie uzyskała wystarczającego poparcia.

Autor projektu, członek Zgromadzenia Stanowego Alex Lee, zwraca uwagę na problem nieetycznego marketingu skierowanego do dzieci. W rozmowie z The Times, cytowanej przez WWD, podkreślił, że 10- czy 12-latkowie nie powinni martwić się zmarszczkami. Wskazał również, że przemysł kosmetyczny, wart miliardy dolarów, świadomie czerpie korzyści z tej mody, mimo iż producenci zdają sobie sprawę, że ich produkty nie są odpowiednie dla najmłodszych użytkowników.

Propozycja ustawy wpisuje się w szerszą debatę na temat ochrony dzieci przed nieodpowiednimi trendami konsumenckimi i ich wpływem na zdrowie oraz postrzeganie własnego wyglądu. Jeśli regulacje zostaną wprowadzone, Kalifornia stanie się jednym z pierwszych miejsc na świecie, gdzie ograniczona zostanie sprzedaż kosmetyków przeciwstarzeniowych dla niepełnoletnich, co może wpłynąć na podobne inicjatywy w innych regionach. Czy podobne próby legislacyjne zostaną podjęte w Polsce? Nie wiadomo, jednak wydaje się, że byłby to dobry krok w kierunku ograniczenia konsumpcji aspiracyjnej wśród najmłodszych.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
StoryEditor
Prawo
13.02.2025 14:34
Klasyfikacja produktów stymulujących wzrost włosów i rzęs w Unii Europejskiej — kosmetyki czy nie?
Sera do brwi i rzęs bywają kłopotem, jeśli chodzi o kwalifikację produktową.Roger Publishing sp. z o.o.

W Unii Europejskiej produkty deklarujące stymulację wzrostu włosów lub rzęs oraz redukcję ich wypadania najczęściej są klasyfikowane jako produkty lecznicze, a rzadziej jako kosmetyki. Każdy przypadek wymaga jednak indywidualnej oceny, uwzględniającej wiele czynników. Kluczowe aspekty obejmują mechanizm działania składników aktywnych, ich stężenie, częstotliwość i sposób aplikacji, miejsce stosowania oraz stopień penetracji substancji. Dla bardziej skomplikowanych przypadków Komisja Europejska opracowała tzw. borderline manual, który pomaga właścicielom marek oraz organom krajowym określić właściwą klasyfikację produktu.

Głównym kryterium odróżniającym kosmetyki od produktów leczniczych w UE jest sposób działania. Produkty przywracające, korygujące lub modyfikujące funkcje fizjologiczne poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne zazwyczaj uznaje się za leki. Przykładem jest minoksydyl, stosowany w leczeniu łysienia androgenowego, który zgodnie z rozporządzeniem UE w sprawie kosmetyków jest substancją zakazaną w kosmetykach. Z kolei deklaracja „redukcja wypadania włosów” jest zwykle kojarzona z kosmetykami, podobnie jak określenie „zapobieganie wypadaniu włosów”, choć w niektórych przypadkach może ono także dotyczyć produktów leczniczych.

Podobne zasady obowiązują w przypadku produktów na porost rzęs. Jeśli produkt sugeruje wpływ na wzrost rzęs, może być uznany za środek leczniczy, ponieważ oznacza ingerencję w funkcje fizjologiczne organizmu. Brak takiego stwierdzenia w reklamie nie wyklucza jednak potencjalnego wpływu produktu na wzrost rzęs. W ocenie klasyfikacji istotna jest więc nie tylko deklaracja producenta, ale także działanie produktu oraz jego skład.

Warto również zwrócić uwagę na produkty przeznaczone do usuwania wrastających włosków. Jeśli działają one na zasadzie mechanicznej lub keratolitycznej, mogą być klasyfikowane jako kosmetyki. W takich przypadkach kluczowe znaczenie mają deklarowane właściwości produktu – przykładowo „łagodzenie podrażnień” sugeruje kosmetyczny charakter produktu, podczas gdy wzmianka o „zapaleniu” lub „infekcji” może wskazywać na produkt leczniczy. Takie subtelności w klasyfikacji mają istotne znaczenie dla zgodności produktu z regulacjami prawnymi w Unii Europejskiej.

ZOBACZ KOMENTARZE (0)
23. luty 2025 22:41