Do zadań Inspekcji Handlowej zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1c ustawy o Inspekcji Handlowej należy kontrola substancji chemicznych, ich mieszanin, wyrobów i detergentów przeznaczonych dla konsumentów, w zakresie określonym w przepisach o substancjach chemicznych i ich mieszaninach.
Inspekcja Handlowa sprawdza przestrzeganie przez przedsiębiorców obowiązków wynikających z przepisów dotyczących oznakowania opakowań jednostkowych, znajdujących się w obrocie hurtowym i detalicznym detergentów, sprawując nadzór nad przestrzeganiem przez przedsiębiorców przepisów regulujących kwestie oznakowania detergentów.
Zgodnie z Planem Kontroli Inspekcji Handlowej na II kwartał 2019 roku, Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrolę przestrzegania przez przedsiębiorców obowiązków wynikających z przepisów dotyczących oznakowania detergentów, znajdujących się w obrocie hurtowym i detalicznym, a także w zakresie prawidłowości obrotu detergentami oferowanymi dla konsumentów, przeznaczonymi do mycia, czyszczenia i prania.
Oznakowanie opakowań jednostkowych detergentów
Ocenie prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych kontrolowanych wyrobów poddano 234 partie detergentów, kwestionując 24 partie, co stanowiło ok. 10 proc. zbadanych partii. Kontrolowano m.in.: płyny i proszki do prania, płyny do płukania tkanin, płyny i koncentraty do mycia naczyń, mleczka i płyny
do czyszczenia, płyny i środki czyszczące do toalet, produkty do mycia różnych powierzchni, środki do czyszczenia kamienia i rdzy, wybielacze i odplamiacze na bazie aktywnego chloru i inne.
Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości dotyczyły braku lub niezgodnego z rozporządzeniem w sprawie detergentów oznakowania opakowań jednostkowych, tj.: 8 partii zakwestionowano z powodu braku adresu, adresu e-mailowego, o ile jest dostępny oraz numeru telefonu, pod którym jest dostępny arkusz danych składników, 1 partia z powodu braku nazwy handlowej wyrobu.
Ponadto w zakresie oznakowania wynikającego z załączników VIIA i VIIB rozporządzenia w sprawie detergentów zakwestionowano z powodu braków w oznakowaniu 3 partie –w zakresie dotyczącym wskazywania zawartości
określonych składników wyszczególnionych w załączniku VIIA ww. rozporządzenia, gdy są one dodawane w stężeniu powyżej 0,2%, 1 partię z uwagi na brak informacji o dozowaniu.
Zbadano również 118 partii produktów sklasyfikowanych jako niebezpieczne, zaś z powodu nieprawidłowego ich oznakowania wynikającego z danej klasyfikacji zakwestionowano 8 z nich, tj. 6,8 proc.
W zakresie wymogów stosowania w oznakowaniu języka polskiego zbadano 213 partie detergentów, kwestionując 7 z nich, tj. 3,3 proc. m.in. z uwagi na : brak informacji w języku polskim dotyczącym nazwy produktu, brak informacji w języku polskim dotyczącym wskazania zawartości, instrukcji użycia oraz środków ostrożności, brak informacji w języku polskim dotyczących identyfikatora produktu, hasła ostrzegawczego, zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, odpowiednich zwrotów wskazujących środki ostrożności, brak w języku polskim informacji uzupełniającej o zawartości substancji i kompozycji zapachowej wywołującej reakcje alergiczne, brak informacji o dozowaniu w języku polskim.
Kontroli poddano również 37 partii pod kątem wyposażenia opakowania w zamknięcie utrudniające otwarcie przez dzieci oraz 42 partie w zakresie wyposażenia opakowania w wyczuwalne ostrzeżenie o niebezpieczeństwie kwestionując po 1 z nich.
Kapsułki do prania i zmywarek
Ze względu na to, iż udział płynnych detergentów do prania, w rozpuszczalnych opakowaniach jednorazowych do
jednorazowego użycia na rynku unijnym stale rośnie, a także, że krajowe ośrodki toksykologiczne państw członkowskich notują znaczną liczbę zgłoszeń poważnych incydentów zatruć i uszkodzeń oczu, których ofiarami były głównie dzieci, spowodowanych właśnie tym rodzajem opakowania produktu, wojewódzkie inspektoraty zbadały oznakowanie detergentów w opakowaniach rozpuszczalnych. Zbadano 22 partie kapsułek i
tabletek do prania oraz 4 partie kapsułek i tabletek do zmywarek nie kwestionując żadnej z nich.
Przestrzegania obowiązku informowania konsumentów o odpadach opakowaniowych
Zgodnie z przepisami przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu detalicznego lub hurtowego, którzy sprzedają produkty w opakowaniach są obowiązani przekazywać użytkownikom tych produktów informacje o opakowaniach i odpadach opakowaniowych w zakresie:
1. dostępnych systemów zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych,
2. właściwego postępowania z odpadami opakowaniowymi,
3. znaczenia oznaczeń stosowanych na opakowaniach
co najmniej przez wywieszenie odpowiedniej informacji w miejscu sprzedaży
Ustalenia kontroli
Inspektorzy przeprowadzili w tym zakresie kontrole u 72 przedsiębiorców, z czego u 13 z nich stwierdzono brak
powyższych informacji. Zgodnie z obowiązującym prawem wojewódzcy inspektorzy Inspekcji Handlowej wydali 11 decyzji administracyjnych nakładając w 9 przypadkach administracyjne kary pieniężne w łącznej wysokości 4 500 zł oraz w dwóch przypadkach odstąpiono od wymierzenia kary na podstawie przepisu art. 189f § 1 pkt 1 Kpa, 2 decyzje. Inspektorzy w toku kontroli sprawdzili również czy przedsiębiorcy pobierali opłatę recyklingową od nabywającego lekką torbę na zakupy z tworzywa sztucznego. Inspektorzy sprawdzili 68 przedsiębiorców w tym zakresie, nie stwierdzając nieprawidłowości.
Przestrzegania trwałości
Na opakowaniach detergentów producent nie ma obowiązku podawania terminu trwałości, dlatego zagadnienie to sprawdzano jedynie w przypadku, gdy producent dokonał takiej deklaracji. Spośród sprawdzanych produktów w ww. zakresie (197 partii) zakwestionowano 8 partii.
Przeprowadzone kontrole stały się podstawą do wszczęcia 15 postępowań administracyjnych, w wyniku których wydano:
- 11 decyzji administracyjnych za naruszenie przepisów ustawy o opakowaniach i
odpadach opakowaniowych – nakładając w 9 przypadkach administracyjne kary pieniężne w łącznej wysokości 4 500 zł oraz w dwóch przypadkach odstąpiono od wymierzenia kary na podstawie przepisu art. 189f § 1 pkt 1 Kpa, - 2 decyzje – zarządzenia pokontrolne na postawie art. 32 ust. o Inspekcji Handlowej zarządzające usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości i 1 decyzja na podstawie art. 18 ustawy o Inspekcji Handlowej wstrzymującą wprowadzanie kwestionowanych wyrobów do obrotu, pozostałe postępowania są w toku,
- wystosowania 10 wystąpień pokontrolnych do dostawców,
importerów i producentów zakwestionowanych towarów,
- skierowania 6 pism do dostawców (producentów),
- postawienia 5 żądań porządkowo – organizacyjnych,
- wystosowania 4 pisma informacyjne do właściwych terenowo stacji sanitarno – epidemiologicznych,
skierowania 3 wniosków do sądu, nałożenia dwóch mandatów karnych w łącznej wysokości
300 zł w związku z popełnieniem wykroczenia określonego w art. 601 § 2 Kodeksu wykroczeń, wydania 1 pouczenia w trybie art. 41 Kodeksu wykroczeń, podjęcia przez przedsiębiorców dobrowolnych działań
naprawczych.